Kitaplarımız

• Yedek Parça Tasarım Hakkının Korunması, 2001
  

  Yedek Parça Tasarım Hakkının Korunması, 2001

  Patent, marka ve telif haklarına oranla tasarımların, ekonomideki yerinin daha küçük olması nedeniyle tasarımlara, ilgi de az olmuştur. Konuyla ilgili sektörler bakımından durum böyle olduğu gibi hukukçular arasında da en az bilinen fikri hak türlerinden birisi tasarım hakkıdır. Ancak son zamanlarda ekonomideki artan önemine bağlı olarak tasarımlar, ilgili çevrelerin dikkatini çekmeye başlamıştır.

  Kitapta normal parçalar, must match parçalar ve must fit parçaların hukuki durumları tek tek irdelenmiştir. Günümüzde yedek parça tasarımlarındaki en problemli konu must match parça tasarımlarıdır. Çalışmanın özünü bu tür parça tasarımları oluşturmaktadır.

  Kitap dört bölümden oluşmaktadır:

  • 1.Tasarım ve tasarım hakkı kavramları
    2. Yedek parça tasarımı ve hukuksal koruma
    3. Yedek parça tasarım hakkına getirilen koruma istisnası
    4. Yedek parça tasarım hakkına tecavüz ve hak sahibinin yetkileri
• Avrupa Topluluğu Hukukunda Tasarımların Korunması, 2002
  

  Avrupa Topluluğu Hukukunda Tasarımların Korunması, 2002

  Bilindiği gibi fikri mülkiyet hakları bakımından ülkesellik ilkesi geçerlidir. İlkeye göre, bir hakkın hangi ülkede korunması talep ediliyorsa o hak bakımından ilgili ülke hukukunun gerekleri yerine getirilmelidir. Bu bağlamda tescile tabi patent, marka ve tasarım gibi fikri mülkiyet haklarının korunması hangi ülkede talep ediliyorsa o ülkede tescili sağlanmalıdır. Tescilsiz korumaya ilişkin düzenlemeler saklıdır. Hal böyle olunca hak sahiplerinin işini kolaylaştırmak bakımından uluslararası anlaşmalar kabul edilmiştir. Bu anlaşmalar ile başvuru ve tescil prosedürü kolaylaştırılmıştır. Yoksa bugün bir ülkede tescil edilen bir patent ya da tasarımın tüm dünyada ya da herhangi bir anlaşmaya üye ülkelerde korunduğu söylenemez. Zira bu anlaşmalar ülkesellik ilkesini bertaraf etmiş değildir.

  Bugün dünyada ülkesellik ilkesini bertaraf eden oluşumlar da bulunmaktadır. Bunların başında Topluluk Hukukundaki düzenleme gelmektedir. Topluluk Hukukunda Topluluk Markası ve Topluluk Tasarımı kabul edilmiştir. Topluluk Patentine ilişkin çalışmalar şimdilik başarısızlıkla sonuçlanmıştır. Bu nedenle Tek Tip Patent son zamanlarda gündemi meşgul etmektedir.

  AB ülkelerinde geçerli olmak üzere Topluluk Marka ve Topluluk Tasarım belgesi alınabilmektedir. Bu belgeler bakımından Topluluk adeta bir ülke gibi işlev görmektedir. 1996 tarihinden itibaren Topluluk Markası ve 2003 tarihinden itibaren ise, Topluluk Tasarımının uygulamaya konulması ile marka ve tasarım sahiplerine sağlanan bu kolaylıktan Türk vatandaşlarının da yararlanması mümkündür.

  Bu kitapta esas itibariyle Topluluk Tasarımı irdelenmiştir. Topluluk Hukukunda tescilli ve tescilsiz olmak üzere iki tür koruma düzenlenmiştir. Kitapta her iki koruma şekli de ele alınmıştır. Okuyucu, bir yandan Topluluk Tasarımı hakkında bilgi edinirken, diğer yandan, paralel mantığı içeren Topluluk Markası hakkında da bir fikir sahibi olacaktır.

• Tasarım Hukuku, 2003
  

  Tasarım Hukuku, 2003

  Tasarım hukuku adlı bu kitap, alanında tek olma özelliğine sahiptir. Kitapta tasarımların hukuken korunması konusu tüm boyutlarıyla hem teorik hem de pratik açıdan incelenmiştir. Özellikle konuya ilişkin mehaz Avrupa Birliği hukukundaki düzenlemeler irdelenmiş, konuyla ilgili ulusal ve uluslararası öğretiye yer vermiştir. Kitapta 100 civarında Yargıtay kararı incelenerek uygulamaya ışık tutulmuştur.

  Yazarın Önsözü’nde de işaret ettiği gibi; “... kitabın başlığı her ne kadar Tasarım Hukuku adını taşısa da, bu çalışmada EndTasKHK, PatKHK ve MarKHK’daki düzenlemelere karşılaştırmalı olarak yer verilmeye çalışılmıştır. O nedenle elinizdeki eser, ortak konular bakımından tasarım hukuku yanında patent, faydalı model ve marka hukukuna ilişkin açıklamaları da içermektedir”.

  Kitap dört bölümden oluşmaktadır:

  1. 1.Genel olarak tasarımlar
  2. 2. Tescilli tasarımlar
  3. 3. Tescilsiz tasarımlar
  4. 4. Tasarımların marka, telif ve haksız rekabet mevzuatı ile korunması.
• Telif Hakları ve Korsanlıkla Mücadele, 2004
  

  Telif Hakları ve Korsanlıkla Mücadele, 2004

  Teknolojinin hızlı gelişimine bağlı olarak fikir ve sanat eserlerinin kopyalanması kolaylaşmıştır. Bugün bir müzik eserini internet aracılığıyla saniyeler içinde dünyanın dört bir tarafına yaymak mümkündür. Bu durumu fırsat bilen kötü niyetli kişiler, telif haklarına tecavüz ederek kolay kazanç sağlamayı tercih etmektedir. Ülkemizde korsan mal ticareti orijinal malların ticaretini geçmiştir. Bu durum ülkemizde müzik, sinema ve yayın sektöründe mali krize yol açmıştır.

  Kitapta, fikri mülkiyet haklarına bir kuş bakışı yapıldıktan sonra fikir ve sanat eserlerinin, sahiplerine ne gibi haklar sağladığı, hakların ihlali durumunda açılabilecek hukuk ve ceza davaları, korsanlıkla mücadelede araç ve yöntemlerin neler olduğu, 5101 sayılı Yasanın eleştirisi ve nihayet korsanlığa ilişkin soru ve cevaplara yer verilmiştir.

  Kitap altı bölümden oluşmaktadır:

  1. Fikri mülkiyet haklarına ilişkin genel bilgiler
  2. 2. Fikir ve sanat eserleri
  3. 3. Hakların ihlali halinde açılabilecek davalar
  4. 4. Korsanlık ve mücadele yolları
  5. 5. 5101 sayılı yeni yasal düzenlemenin değerlendirilmesi
  6. 6. Soru ve cevaplar

  Kitabın İlgili Mevzuat kısmında; i) 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu (FSEK), ii) 3257 sayılı Sinema, Video ve Müzik Eserleri Kanunu (SVMEK)’in tamamına yer verilmiştir. Her iki yasada da, 5101 sayılı Korsanlıkla Mücadele Yasasıyla yapılan değişiklikler metne işlenmiştir.

• Uygulamalı Fikri Mülkiyet Hukuku – Cilt I: Mevzuat, 2005
  

  Uygulamalı Fikri Mülkiyet Hukuku – Cilt I: Mevzuat, 2005

  Uygulamalı Fikri Mülkiyet Hukuku serisinin birinci cildini oluşturan bu çalışma, fikri mülkiyet haklarıyla ilgili 1 Mart 2005 tarihine kadar yürürlüğe giren ulusal ve uluslararası mevzuatımız kitaba işlenmiştir. Sarı renk 45 gram ithal kağıda basılan ve 1631 sayfadan oluşan kitapta 76 adet mevzuat bulunmaktadır.

  Kitap iki ana bölümden oluşmaktadır:
  1. Ulusal mevzuat.
  2. Uluslararası mevzuat.

  • Ulusal Mevzuat beş alt bölümden oluşmaktadır:
    1. Fikir ve Sanat Eserleri
    2. Teknolojik Ürünler: Patentler, faydalı modeller, endüstriyel tasarımlar, entegre devreler, yeni bitki çeşitleri
    3. Ayırt Edici Ad ve İşaretler: Markalar, coğrafi işaretler, ticaret unvanları ve işletme adları
    4. Haksız Rekabet
    5. TPE Mevzuatı.

   

  • Uluslararası mevzuat dört alt bölümden oluşmaktadır:
    1. Ortak mevzuat: TRIPS, Paris, WIPO ve Beraatlar Bürosunu Kuran Anlaşma
    2. Fikir ve Sanat Eserleri: Bern ve Roma Anlaşması
    3. Teknolojik Ürünler: EPC, PCT, Strasburg, Budapeşte, Tasarımlara ilişkin Lahey anlaşmasının Cenevre metni, Locarno Anlaşmaları ve yönetmelikleri
    4. Ayırt Edici Ad ve İşaretler: Madrid Protokolü, TLT, Nis, Viyana ve Madrid İtilafnamesi
• Uygulamalı Fikri Mülkiyet Hukuku - Cilt II: Genel Esaslar, Fikir ve Sanat Eserleri, 2005
  

  Uygulamalı Fikri Mülkiyet Hukuku - Cilt II: Genel Esaslar, Fikir ve Sanat Eserleri, 2005

  Uygulamalı Fikri Mülkiyet Hukuku serisinin ikinci cildini oluşturan bu kitapta konuya ilişkin teorik ve pratik bilgilere yer verilmiştir. Bu çalışmada, telif hakları bütün yönleriyle incelenmiştir. Çalışma iki kitaba ayrılmıştır: Genel Esaslar; Fikir ve Sanat Eserleri.

  • Genel Esaslar kitabında sırasıyla şu bölümler bulunmaktadır:
    1. Kavramlar ve Konular
    2. Tarihi Gelişim
    3. Korumanın Önemi ve İşlevi
    4. Hukuki Düzenlemeler
    5. Fikri Mülkiyet Haklarının Diğer Hukuk Dalları ile İlişkisi.
  • Fikir ve Sanat Eserleri Hukuku kitabında ise şu bölümler yer almaktadır:
    1. Eser ve Çeşitleri
    2. Eser Sahibi
    3. Eser Üzerindeki Haklar
    4. Hakların Kullanılması
    5. Bağlantılı Haklar ve Eser Dışındaki Koruma Konuları
    6. Koruma Süresi
    7. Sınırlamalar
    8. Hukuki İşlemler
    9. Meslek Birlikleri
    10. Tecavüz, Açılabilecek Davalar ve İleri Sürülebilecek Talepler

  Konular mahkeme kararları ışığında incelenmiştir. Bu çalışmada Fikir ve Sanat Eserlerine ilişkin Yargıtay’ın 898 adet kararının tam metni verilmiştir.
  Kitabın sonuna, yararlanılan kaynakların yanında, fikri mülkiyetle ilgili genel kaynakça ile madde ve kavram indeksi de eklenmiştir.

• Uygulamalı Fikri Mülkiyet Hukuku - Cilt III: Tasarımlar, 2008
  

  Uygulamalı Fikri Mülkiyet Hukuku - Cilt III: Tasarımlar, 2008

  Uygulamalı Fikri Mülkiyet Hukuku serisinin üçüncü cildini oluşturan Tasarımlar kitabında konuya ilişkin teorik ve pratik bilgilere yer verilmiştir. Bu çalışmada, tasarımlar hukuki bakımdan bütün yönleriyle incelenmiştir.

  • Kitap şu bölümlerden oluşmaktadır:
    1. Genel Olarak Tasarımlar
    2. Tescilli Tasarımlar
    3. Tescilsiz Tasarımlar
    4. Tasarımların Marka, Patent ve Telif Mevzuatı ile Korunması
    5. Tasarımların Haksız Rekabet Mevzuatı ile Korunması.

  1995-2007 yıllarındaki (gözden kaçanlar hariç) bütün Yargıtay kararları (620 adet) tam metin olarak kitaba işlenmiştir. Cezai yaptırıma ilişkin kararlar da kitapta yerini bulmuştur. Yeri geldikçe ihtisas mahkemelerinin konuya ilişkin kararları da kitaba işlenmiştir. Kararların kritiği ise ayrıntılı olarak yapılmıştır. Kitabın sonunda yer alan Yargıtay kararları dizini, mevzuat dizini ve kavram dizini okuyucunun işini oldukça kolaylaştırmaktadır.

• Telif Hukukunda Yayın Sözleşmesi Örnekleri, 2009
  

  Telif Hukukunda Yayın Sözleşmesi Örnekleri, 2009

  Ülkemizde telif hakları en ihtilaflı ve üzerinde uzlaşma sağlanamayan konulardan birisidir. Uygulamada kullanılan telif sözleşmeleri oldukça sorunludur. Yayınevi, yazar, çizer ve mütercim gibi kişiler neye imza attıklarını genellikle bilmemektedir. Çünkü yapılan sözleşmelerde çoğunlukla genel ifadeler kullanılmaktadır. Bu tür sözleşmeler mahkemelerce geçersiz kabul edilmektedir.

  Konunun fevkalade teknik ve özel bilgi gerektirmesi nedeniyle uzmanlardan yararlanmak zorunluluk arz etmektedir. Tarafların hukuk güvenliğinin sağlanabilmesi için profesyonelce hazırlanmış güvenli sözleşmelere ihtiyaç bulunmaktadır.

  Kitapta telif haklarına ilişkin genel bilgi sunulduktan sonra telif sözleşmesi örneklerine yer verilmiştir.

  Kitapta dört adet telif sözleşmesi örneği vardır:

  • 1.Telif sözleşmesi (tasarruf sözleşmesi)
    2. Eser sipariş sözleşmesi (taahhüt sözleşmesi)
    3. Çeviri eser sipariş sözleşmesi
    4. Çizer sözleşmesi
• Türk Fikri Mülkiyet Hukukunda Güncel Gelişmeler, 2011
  

  Türk Fikri Mülkiyet Hukukunda Güncel Gelişmeler, 2011

  Bu çalışmada, fikri mülkiyet hukukunun hemen her alanına ilişkin genel açıklamalara yer verildikten sonra, sorunlu konulara odaklanılmıştır. Tanınmış markalarda olduğu gibi, bu sorunların bir kısmı, konunun doğası gereği kendiliğinden ortaya çıkmaktadır. Buna karşılık, tescilsiz bir buluşun veya tasarımın süresiz olarak haksız rekabet hükümleri ile korunması gibi Türkiye’ye has uygulamalardan çıkan sorunlar da incelenmiştir.

  Çalışmamızın ana teması, Türk fikri mülkiyet hukukuna has ilke ve uygulamaların incelenmesidir. Okuyucu bir yandan fikri mülkiyetin sorunlu alanlarında Türk hukuk uygulaması ile tanışacak, diğer yandan dünyadaki genel uygulamalardan sapmaları izleyebilecektir.

• Waiting For The New Turkish Copyright Code, 2013
  

  Waiting For The New Turkish Copyright Code, 2013

  The Law on Intellectual and Artstc Works, nr. 5846 (hereinafer “The Turkish Copyright Codeo or “The Codeo, dated 1952 was amended

  several tmes. The inistry of Culture and Tourism has prepared a draf law, revising nearly half of the current Turkish Copyright Code. It is

  expected that the draf will become law in near future.

  The Draf law proposes new regulatons in many areas. The inistry has categoriied these as amendments under four headings: i, the

  amendments related to the rightholders, ii, the amendments related to the users, iii, the amendments related to the copyright societes, iv,

  the amendments related to daily practce. In this study, the revisions that will be discussed fall under these four main headings and there will

  be a general evaluaton of the amendments.
• Türk Sınai Mülkiyet Raporu, 2014
  

  Türk Sınai Mülkiyet Raporu, 2014

  Bugün fikri ürünlerin korunması ülkeler bakımından kaçınılmaz görünmektedir. Her şeyden önce uluslararası taahhütler ülkeleri, bu hakları korumaya zorlamaktadır. Burada kritik soru, bu korumanın nasıl gerçekleştirileceğidir. Her ülke bu soruya, kendi ihtiyaçları doğrultusunda cevap vermelidir. Başka bir deyişle, uluslararası taahhütlerle çelişmemek kaydıyla ülkeler, kendi fikri mülkiyet politikalarını belirlemelidir.

  Ülkemizdeki fikri mülkiyet politikaları, ülke ihtiyaçlarından ziyade, dışarıdan gelen talepler doğrultusunda şekillendirilmektedir. Bu bağlamda özellikle AB ve ABD’den gelen talepler dikkat çekicidir.

  Politika yapımında yaşanan sorunlar, uygulamaya da yansımaktadır. Gerçekten Türkiye’nin kendine özgü politikalarının olmayışı, fikri mülkiyet sisteminden beklediği faydayı sağlayamamaktadır. Hatta fikri mülkiyet sistemimiz kötü işlediği için fayda yerine, mağdur üreten bir mekanizmaya dönüşmüştür. Şikâyet edilen uygulamaların çoğu, esasen Türk idari ve yargısal sistemdeki aksaklıkların fikri mülkiyet sistemine yansımasından ibarettir. Bu hatalı uygulamalara, toplumun sosyo-kültürel yapısı da yardımcı olmaktadır. Çünkü ülkemizde fikri ürün ihlallerinin gayri meşru oluşu düşüncesi toplumdan destek bulmamaktadır. Bunun çaresi, toplumda farkındalık oluşturmaktır.

  İyi işleyen bir fikri mülkiyet sistemi kuramayan Türkiye’nin 2023 hedeflerine ulaşması mümkün görünmemektedir. Zira katma değeri yüksek ve yenilikçi ürünler geliştirerek dünya pazarlarında bu ürünlerle rekabet etmediği takdirde Türkiye’nin 500 Milyar Dolar ihracat hedefi gerçekçi değildir. İyi işleyen bir fikri mülkiyet sistemine sahip olmayan bir ülke ise, yenilikçi bir ekonomiye sahip olamaz. Nasıl ki, muz Karadeniz Bölgesinde, fındık da Akdeniz Bölgesinde yetişmiyorsa, iyi bir fikri mülkiyet iklimi olmayan bir ülkede yenilikçi faaliyetlere yoğunlaşılması beklenemez.

  Soruna sistematik yaklaşılarak resmin tamamına bakılmadığı sürece, arzu edilen fikri mülkiyet sistemi kurulamayacaktır. Fikri mülkiyet sistemini oluşturan unsurların eşgüdümü sağlanmadığı sürece sistem işlevini yerine getirmeyecektir. Amaca ulaşmak için yapılması gerekenler listesinde, sistemde rol alan kişilerin eğitimi ön plana çıkmaktadır. Bu çerçevede atılması gereken somut adımlara ilişkin önerilerimiz Raporda sıralanmıştır.

• Fikri Mülkiyet Hukuku Mevzuatı 2018
  

  Fikri Mülkiyet Hukuku Mevzuatı 2018

  Bilgi Çağındaki baş döndürücü gelişmeler fikri mülkiyet hukukunda çok önemli değişikliklere yol açtı. Son yıllarda fikri mülkiyet haklarının önemine bağlı olarak bu alanda çok yoğun bir kodifikasyon faaliyeti yaşanmaktadır. Bu tespit, hem ülkelerin ulusal mevzuatı hem de uluslararası mevzuat için geçerlidir.

  Ülkemizde ise, 1995 tarihinden sonra konuya ilişkin eski mevzuatımız tümüyle değişmekle kalmadı; tasarım, faydalı model, coğrafi işaret ve yeni bitki çeşitleri gibi alanlarda ilk kez hukuki düzenlemeler yapıldı. Bu nedenle 1995 yılı fikri mülkiyet mevzuatımız bakımından bir milattır. 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu ve bu Kanuna ilişkin ikincil mevzuatın yürürlüğe girmesiyle birlikte bu alanda ikinci bir miladı yaşıyoruz.

  Hukuk kurallarının ulusal nitelik taşımasına rağmen, bu alandaki değişiklikler, uluslararası anlaşmalar yoluyla büyük ölçüde milletlerarası düzeyde oldu. Deyim yerindeyse, fikri mülkiyet hukuku belirli bir ölçüde küresel bir hukuk dalı haline geldi. Bu perspektiften hareketle bu çalışma, ulusal mevzuat ve uluslararası mevzuat şeklinde iki ana kategoriye ayrılmıştır. Bu yapılırken hem iç mevzuatımız hem de ülkemizin taraf olduğu uluslararası anlaşmaların tamamı kitaba alınmıştır. Güncel olmayan ikincil nitelikteki uluslararası metinler ise çalışmamızın dışında bırakılmıştır.

  • Ulusal Mevzuat
  • Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu
  • Sınai Mülkiyet Kanunu
  • Türk Patent Mevzuatı
  • Alan Adları Mevzuatı ve İlgili Diğer Mevzuat
  • Uluslararası Mevzuat
  • Ticaretle Bağlantılı Fikri Mülkiyet Hakları Anlaşması
  • Edebiyat ve Sanat Eserlerinin Korunmasına İlişkin Bern Sözleşmesi
  • Sınai Mülkiyetin Korunmasıyla İlgili Paris Sözleşmesi
  • Avrupa Patentlerinin Verilmesiyle İlgili Avrupa Patent Sözleşmesi
  • Patent İşbirliği Antlaşması
  • Markaların Uluslararası Tesciline İlişkin Madrid Protokolü
  • Tasarımların Uluslararası Tesciline İlişkin Lahey Anlaşmasının Cenevre Metni
  • Kültürel İfadelerin Çeşitliliğinin Korunması ve Geliştirilmesi Sözleşmesi ve İlgili Diğer Mevzuat
• Fikri Mülkiyet Hukuku, 2020
  

  Fikri Mülkiyet Hukuku, 2020

  Gelişmiş ülkelerde fikri mülkiyet hukukuna nereden başlamalıyım sorusunun cevabı birden çoktur. Oysa ülkemizde düne kadar bu soru cevapsız kalıyordu. Şimdi tereddüt etmeden Fikri Mülkiyet Hukuku adlı bu eserle başlayın diyoruz.
  Fikri Mülkiyet Hukuku, konuyla yeni tanışan herkese el kitabı olabilecek bir çalışmadır. Kitapta, yeri geldikçe içtihat hukukuna da yollama yapılarak okuyucunun dikkati uygulamadaki işleyişe çekilmiştir. Hukuk kitaplarında pek de alışık olmadığımız şemalarla anlatım güçlendirilmiştir.
  Eser on iki bölümden oluşmaktadır:

  • 1. Genel bilgi
  • 2. Fikir ve Sanat Eserleri
  • 3. Marka
  • 4. Patent
  • 5. Faydalı Model
  • 6. Tasarım
  • 7. Coğrafi İşaret ve Geleneksel Ürün Adı
  • 8. Yeni Bitki Çeşidi ve Yeni Hayvan Irkı
  • 9. Entegre Devre Topografyası
  • 10. Ticaret Unvanı, İşletme Adı ve Alan Adı
  • 11. Sınai Mülkiyet Haklarıyla İlgili Ortak Hükümler
  • 12. Haksız Rekabet
• Çalışan Buluşları Hukuku, 2020
  

  Çalışan Buluşları Hukuku, 2020

  Patent koruması sermayeyi (işletmeleri) yeniliğe teşvik eder. Çalışan buluşları mevzuatı da çalışanları buluş yapmaya özendirir. Böylece patent hukukunun genel amaçlarından olan buluşa teşvik çalışanlar bakımından da gerçekleşmiş olur.
  
  Yürürlükteki mevzuatımıza göre işverenin, çalışan buluşçuya maaşına ilave bedel ödemesi yasal bir yükümlülüktür. Yasa koyucu buluşçuya ödenecek bedeli, makul bedel şeklinde nitelemiştir.
  
  Ülkemizde Sınai Mülkiyet Kanunu'nun (SMK) 2017 yılında yürürlüğe girmesinden önce konuya ilişkin düzenlemeler neredeyse hiç mertebesinde hayata geçirilebilmiştir. Sadece bazı büyük ölçekli işletmeler, geliştirdikleri birtakım uygulamalarla buluşçu çalışanlarına sembolik miktarda ve lütuf kabilinden bedel ödemiştir. Bir buluş ekosistemi oluşmadığı için bu uygulamaya buluşçular büyük ölçüde kayıtsız kalmıştır.
  
  Ülkemizde hukuki düzenlemelerin üzerinden bir asır geçmesine rağmen çalışan buluşlarıyla ilgili bir tecrübenin varlığından söz edilemez. 1995 yılında yürürlüğe giren mülga Patent KHK ile konu detaylı bir şekilde düzenlenmiştir. Fakat bu alanla ilgili Yönetmeliğin (ÇBY) yirmi iki yıl boyunca çıkarılamayışı sistemin işleyişini baltalamıştır. SMK'nın yürürlüğünü takiben dokuz ay gibi kısa bir sürede ÇBY'nin yürürlüğe konulmasıyla hukuki alt yapı tamamlanmıştır. Hatta Türk Patent, Çalışan Buluşları ve Yükseköğretim Kurumları Buluşlarına ilişkin iki ayrı kılavuzla mevzuatın daha iyi anlaşılmasını destekleyici dokümanları da 30.6.2020 tarihinde yayımlamıştır. Bundan böyle sistemin işleyeceği öngörülebilir.
  
  

  Konu Başlıkları

  • Patent ve Faydalı Model
  • Çalışan Buluşları
  • Hizmet Buluşları
  • Serbest Buluşlar
  • Makul Bedel
  • Kamu Çalışanlarının Buluşları
  • Yükseköğretim Kurumlarında Geliştirilen Buluşlar
  • Kamu Destekli Projelerde Geliştirilen Buluşlar
  • Uyuşmazlıkların Halli ve Zorunlu Tahkim

   

Makalelerimiz

Topluluk ve Türk Hukukunda Görünmeyen Tasarımlar-2002	İndir
AB ve Türk Hukukunda Tasarımların Kümülatif Olarak Korunması – 2002	İndir
AB ve Türk Hukukunda Faydalı Modellerin Korunması (II) – 2002	İndir
AB ve Türk Hukukunda Faydalı Modellerin Korunması (I) – 2002	İndir
Tasarımcıya Seçenek Bırakmayan Tasarımların Hukuki Durumu – 2002	İndir
Bilgi Toplumunda Hukuk – 2003	İndir
Tasarım Hukukunda Bilgilenmiş Kullanıcı ve Uygulamada Bazı Sorunlar – 2003	İndir
Anayasa Mahkemesinin Faydalı Model ve Markalara İlişkin Kararlarının Düşündürdükleri: Anayasaya Aykırılık Sorunu – 2004	İndir
Fikri Mülkiyet Hakları: Uygulamada Yaşanan Sorunlar ve Çözüm Önerileri- 2005	İndir
Sınaî Mülkiyet Haklarında Hükümsüzlük Kararlarının Etkisi – 2006	İndir
Fikri Mülkiyet Hukukunda Milli Muamele İlkesi ve Yabancıların Teminat Gösterme Yükümlülüğü – 2007	İndir
Tasarımların Kısmi Hükümsüzlüğü – 2009	İndir
Basics of the New Turkish Industrial Property Law – 2018	İndir
Pharmaceutical Patents in Turkey – 2014	İndir
Retail Services Chaos in Class 35 – 2013	İndir
Sınai Mülkiyet Hukukunda Tescil “Güvenli Liman” mıdır? – 2013	İndir
Telif Yasa Taslağı Işığında Telif Birlikleri ile Kullanıcılar Arasındaki Uyuşmazlıkların Halli – 2013	İndir
Türkiye’de Tasarım Tescil Sistemine Yönelik Bir Değerlendirme – 2012	İndir
Patent İhlaline Cezai Yaptırımın Uygunluğu Tartışmaları – 2012	İndir
Faydalı Model Belgesinin Hükümsüzlüğü Davasının Üçüncü Kişilere Etkisi – 2012	İndir
Mimari Eserlerde Eser Sahibi ile Yapı Malikinin Menfaatlerinin Dengelenmesi – 2011	İndir

Sunumlarımız

Applied Art Protection in Turkish Law and Strategies – 2018	İndir
Applied Art Protection in Turkish Law and Strategies – 2016	İndir
Karşılaştırmalı Hukuk Işığında Türk Hukukunda Tescilsiz Sınai Ürünlerin Haksız Rekabet Hükümleri ile Korunması – 2012	İndir
Tasarım Kanunu Tasarısı Taslağı Üzerine Düşünceler – 2009	İndir
Tasarımların Uluslararası Düzeyde Korunması – 2006	İndir
Yayıncıların Telif Hakları ile İlgili Olarak Karşılaştıkları Sorunlar ve Çözüm Önerileri – 2006	İndir
Tasarım ve Faydalı Model Korunmasında Yaşanan Sorunlar – 2005	İndir
Korsanlıkla Mücadele ve Matbaa Sektörü – 2004	İndir
Ambalaj ve Grafik Tasarımlarının Hukuken Korunması – 2003	İndir
Yedek Parça Tasarımlarının Korunması ya da Otomotiv Yan Sanayiinin Var Olma Mücadelesi – 2002	İndir

Kararlar

• Genel

• Telif Hakları

• Marka

• Patent

• Tasarım

• Haksız Rekabet

S.S.S.

Medya

• AB raporuna göre taklit üründe Çin’den sonra Türkiye
• Telif Yasası Sorunu Sunal Ailesi Telif Alacak mı?
• Marka tescil İstanbul Ticaret Üniversitesi – Bölüm 1
• Marka tescil İstanbul Ticaret Üniversitesi – Bölüm 2
• Türkiye’de Marka Sorunu
• Fikri ve Sınai mülkiyet hakları – Köşebaşı Programı Av.Dr. Cahit Suluk
• Yayıncılık Sektöründe Dijital Haklarla İlgili Telif Sözleşmeleri
• Telif Hakkında Devrim
• Güvenli internet neden önemli filtreli internet sansür mü? Bölüm 1
• Güvenli internet neden önemli filtreli internet sansür mü? – Bölüm 2
• Öksüz Eserler -TRT Haberi
• Bloomberg HT’de Ticaret Savaşları ekseninde Fikri Mülkiyet Haklarını tartıştık.
• Sınai Mülkiyet Kanunu üniversitelerde “patent iklimi”oluşturacak
• Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk patent kanunu 137 yıl sonra çıkıyor

Duyurular

Fikri Mülkiyet

Fikri mülkiyet hakları (intellectual property rights); telif hakları ve sınaî mülkiyet hakları olmak üzere iki gruba ayrılır.

Telif hakları (copyrights) kendi içinde dört ana kategoriden oluşur: a) İlim ve edebiyat eserleri, b) Musiki eserleri, c) Güzel sanat eserleri, d) Sinema eserleri. Hususiyet taşıyan eserlerden doğan haklar münhasıran sahiplerine ait olup, üçüncü kişiler bu hakları izinsiz kullanamaz.

Sınaî mülkiyet hakları (industrial property rights) ise patent, marka ve tasarım gibi hakları kapsayan bir üst kavramdır. Bu haklar; sanayi ve tarımdaki buluş, yenilik, tasarım ve özgün çalışmaların ilk uygulayıcıları ile marka ve ticaret unvanı gibi ayırt edici ad ve işaretleri taşıyan ürünleri üretmek ve satmak gibi yetkileri belirli sürelerle sahiplerinin tekeline bırakan gayri maddi haklardır.

Telif hakları, patentler, faydalı modeller, tasarımlar, markalar, coğrafi işaretler, yeni bitki çeşitleri, entegre devre topografyaları, biyoteknoloji, gen teknolojisi, bilgisayar programları, veri tabanları ve hatta ticari sırlar fikri mülkiyet şemsiyesi altındadır. Kavram giderek genişleme eğilimindedir. Son zamanlarda uluslararası arenada folklor, biyoçeşitlilik, geleneksel bilgi ve hatta nanoteknoloji bu bağlamda yoğun bir şekilde tartışılmakta ve bu konularda ulusal ve uluslararası düzeyde yeni kurallar kabul edilmektedir. Ayrıca fikri mülkiyetin, rekabet ve haksız rekabet gibi alanlarla da sıkı ilişkisi vardır.

Telif hakları, eserin meydana getirilmesiyle kendiliğinden doğar. Bunun için bildirim ya da tescil gibi bir prosedüre ihtiyaç yoktur. Buna karşılık patent, faydalı model, marka ve tasarım gibi sınaî mülkiyet kategorisinde yer alan haklar Türk Patent gibi bir idari kurumda tescil ettirilmelidir. Sınai haklar bakımından esas olan tescildir; tescilsiz koruma istisnaidir.

Fikri mülkiyet hakları, hukukun diğer alanlarından farklı, kendine özgü (sui generis) niteliklere sahiptir. Fikri mülkiyetin özellikleri dikkate alınmaksızın düz mantıkla, bu alanda yaşanan hukuki problemlere çözüm üretilemez.

Telif Hakkı

Ülkemizde telif hakları 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu (FSEK) ile korunmaktadır. FSEK ile şu dört eser grubu korunur: a) İlim ve edebiyat eserleri, b) Musiki eserleri, c) Güzel sanat eserleri, d) Sinema eserleri. Bunların yanında FSEK ile mektup, portre, ad ve alamet gibi eser vasfında olmayan koruma konuları da düzenlenmiştir.
FSEK’te bir fikri ürünün eser olarak korunabilmesi için üç şart aranır: i) Şekli Şart: FSEK’te öngörülen ve yukarıda belirtilen eser gruplarından birine dahil olma. ii) Subjektif Şart: Sahibinin hususiyetini taşıma. iii) Algılanabilir Olma: Bir fikri ürünün eser sayılabilmesi için, objektif olarak algılanabilir nitelikte olmalıdır. Sadece fikir aşamasında kalan, algılanabilir düzeye gelmeyen fikri ürünler korumadan yararlanamaz. Ancak bu şart bir fikri ürünün mutlaka cisimleşmesini de gerekli kılmaz. Sözgelimi, bir konferanstaki konuşma, hususiyet taşıyorsa eserdir.
FSEK korumasındaki merkez kavram eserdir. Dünyadaki yeni anlayışa paralel olarak eser kavramı, birçok çalışmayı içine alan geniş bir anlama bürünmüştür. Yukarıda belirtildiği üzere FSEK’e göre eser kavramı dört ana kategoriye ayrılmıştır. Bu kategoriler çoğaltılamaz. Ancak dört ana kategorinin içinde yer alan alt kategoriler sınırlı sayıda olmayıp, örnek kabilinden sayılmıştır. Bunların haricinde ayrıca sahibinin hususiyetini taşıyan işlenmeler de eser kabul edilmiştir. Müstakil bir eserden istifade edilerek meydana getirilen, müstakil esere bağımlı olan ve sahibinin hususiyetini taşıyan eserler işlenmedir. Örneğin, tercümeler, bir eserin izah ve şehri, musiki aranjman ve tertibi birer işlemedir.
Bir çalışmanın eser sayılarak korunabilmesi için tamamlanmış olması gerekmez. Bununla birlikte çalışma, sahibinin hususiyetini yansıtacak düzeye gelmişse eser olarak korunur. Hususiyet arz etmeyen çalışmalar eser korumasından yararlanamaz. Eser parçaları da koruma görür.
Fikirler ve yöntemler eser korumasından yararlanamaz. Teknik bir probleme çözüm üreten fikirler ancak patent mevzuatıyla korunabilir. FSEK ile korunan, fikirlerin ifade ediliş şeklidir (expression of the ideas). Bu bağlamda herkes İstanbul üzerine bir hikâye kitabı yazabilir. Yine herkes Galata Kulesi’ni konu alan şiir yazabilir. Ancak hiç kimse Yahya Kemal’in Aziz İstanbul şiirinin bir ya da birkaç mısrasını kendisine mal edemez.
Eser sahibi, eseri meydana getiren kişidir. Eseri ancak gerçek kişiler meydana getirebilir. İşçi – işveren ilişkisinde eserin sahibi, eseri meydana getiren işçidir. Ne var ki, iş ilişkisi gereği meydana getirilen eser üzerindeki haklarda tasarruf yetkisi işverene bırakılmıştır. Manevi haklar eser sahibinde kalır. Ancak işveren, belirli bir ölçüde bu hakları kullanabilir.
Koruma şartlarını taşıyan bir eser, sahibine manevi ve mali/ekonomik haklar sağlar.
Manevi haklar:

a) Kamuya sunma hakkı
b) Eser sahibi olarak tanıtılma hakkı/adın belirtilmesi yetkisi
c) Eserde değişiklik yapılmasını önleme hakkı
d) Eserin aslına ulaşma hakkı
e) Teşhir hakkı
f) Tahrip etmeyi önleme hakkı.

Mali haklar:
a) İşleme hakkı
b) Çoğaltma hakkı
c) Yayma hakkı
d) Temsil hakkı
e) Yayın ve umuma iletim hakkı

Diğer Haklar:
a) Pay ve takip hakkı
b) Cayma hakkı
c) Vazgeçme hakkı

FSEK’te eserden doğan hakların yanında bağlantılı haklar da korunur. Bu kapsamda yasa koyucu kültür endüstrisine yatırımı korumaktadır.
Bağlantılı hak sahipleri:
a) İcracı sanatçılar
b) Fonogram/plak yapımcıları
c) Radyo-TV kuruluşları
d) Film yapımcıları
e) İcrayı organize eden müteşebbisler.
Eser üzerinde eser sahibine tanınan mali haklar bir başkasına yazılı bir sözleşmeyle devredilebileceği gibi bu hakların kullanım (lisans – ruhsat) hakkı da başkasına bırakılabilir. Buna karşılık manevi hakların devri mümkün olmamakla birlikte, bunların kullanımı bir başkasına bırakılabilir.
Eser sahibinin haklarına bir tecavüz olduğunda hak sahibi, hukuk ve ceza davaları açabilir. Tecavüz halinde üç katı tazminat, 3 aydan 4 yıla kadar hapis cezası, yüksek miktarlarda para cezaları ve korsan ürünlerin imhası gibi yaptırımlar öngörülmüştür.

Marka

Ticaret erbabı, bazen kendilerini bazen de ürün ve hizmetlerini başkalarından ayırt etmek için birtakım ayırt edici ad ve işaretler kullanır. Tanıtıcı işaretlere ayırt edici ad ve işaretler de denir. Bu tanıtıcı işaretler günlük yaşamımızda farklı şekillerde ortaya çıkar. Bunların başında marka gelir.

Marka; bir işletmenin mal veya hizmetlerini diğer işletmelerin mal veya hizmetlerden ayırt eden işarettir. Marka olabilecek işaretlerin kapsamı oldukça geniştir. Bu bağlamda kişi adları dâhil özellikle sözcükler, şekiller, harfler, sayılar ve malların veya ambalajlarının biçimi gibi her türlü işaret marka olabilir. Bugün koku ve ses markaları dahi korunmaktadır. Ülker, Arçelik ve Bellona gibi ürün markaları yanında Akbank ve Güneş Sigorta gibi hizmet markaları da koruma altındadır.

Ticaret unvanı, taciri; işletme adı ise işletmeyi tanıtır. Örneğin, Gökkuşağı Tekstil San. ve Tic. Ltd. Şti. bir ticaret unvanıdır. Buna karşılık Çemberlitaş Turşucusu bir işletme adıdır. Uygulamada unvan ve işletme adları genellikle marka olarak da tescil ettirilmektedir.

Demek ki marka, ürün veya hizmeti; ticaret unvanı, taciri; işletme adı ise işletmeyi tanıtır. Sınai mülkiyet haklarından olan markalar 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu ile düzenlenmiştir. Ticaret unvanı ve işletme adı ise Ticaret Kanununda düzenlenmiş olup, bunlar markaya oranla daha zayıf bir korumaya sahiptir.

Marka hakkı kullanım yoluyla veya tescille kazanılır. Kullanımla kazanıma gerçek hak sahipliği denir. Bu bağlamda başkasının kullandığı ve fakat tescil ettirmediği bir markayı kendi adına tescil ettiren kişi gerçekte marka sahibi olamaz. Zira markayı kullanan gerçek hak sahibi, sonradan o kişiye karşı dava açarak markayı hükümsüz kıldırabilir veya markanın devrini talep edebilir. Ancak uzunca bir süre sessiz kalındıktan sonra açılan davalar reddedilmektedir. Sınai Mülkiyet Kanunu sessiz kalma bakımından beş yıllık süre öngörmüştür.

Fikri mülkiyet hukukunda ülkesellik ilkesi geçerli olduğu için markasını Türkiye’de tescil ettiren kişinin markası kural olarak sadece Türkiye’de korumadan yararlanır. Başkaca ülkelerde de markasını korumak isteyen kişi o ülkelerde de tescil ettirmelidir. Türkiye’nin de tarafı olduğu bazı uluslararası anlaşmalar, başvuru ve tescil kolaylıkları sağlamaktadır.

Patent & Faydalı Model

Patentlerde merkez kavram, patentin konusunu oluşturan buluştur. Patent, teknik yönü olan buluşlara verilir. Teknolojik ilerlemelere ilişkin korumanın sınırlandırılabileceği endişesiyle yasal düzenlemelerde buluşun tanımı yapılmamıştır. Bir tanım vermek gerekirse buluş, teknik bir problemi çözen ve yenilik özelliği taşıyan insan fikridir. Buluş, teknik alanda spesifik bir problemin çözümüdür.

Aynı teknik probleme farklı çözümler üretilebilir. Dolayısıyla aynı soruna ilişkin birden çok buluş yapmak mümkündür. Örneğin, bir tükenmez kalemin ucu dışarıya bastırılarak ya da döndürülerek çıkarılabilir. Yine bir kişi ABS fren sistemini bulduysa başka birisi ASR ya da başka bir fren sistemini bulabilir. Bu fren sistemlerinden her birine, koruma şartlarını taşımak kaydıyla ayrı ayrı patent belgesi alınabilir. Çünkü az önce de belirtildiği gibi teknik bir probleme (örneğimizdeki kalemin ucunu dışarıya çıkarma ya da arabanın durmasını sağlama problemine) birden çok çözüm üretilebilir.

Patent, sanayiye uygulanabilir bir buluşun sahibine, resmi organlarca düzenlenen ve izinsiz kullanımları belirli bir süre engelleme yetkisi veren resmi nitelikte bir belgedir. Dar anlamda belgeden doğan hakka patent denir. Geniş anlamda ise patent, hem buluş üzerindeki tekel niteliğindeki hakkı (patentten doğan/patent hakkını) hem de bu hakkı ispatlayan belgeyi (patent belgesini) ifade eder. Tasarım ve marka gibi sınaî haklara verilen belgelere de zaman zaman hatalı bir şekilde patent denilmektedir. Oysa tasarım ve marka belgeleri patent belgesinden tamamen farklıdır.

Bir buluşa patent belgesi verilebilmesi için söz konusu buluşun yeni, tekniğin bilinen durumunu aşması ve sanayiye uygulanabilir olması gerekir.

Faydalı model koruması, patent hukukunun bir parçasıdır. Faydalı model, küçük buluş ya da küçük patent (utility model-petty patent) olarak da isimlendirilir. Küçük buluşlara, patentlere oranla daha ucuz, hızlı ve basit bir tescil sistemi öngörülerek faydalı model koruması sağlanmaktadır. Esneklik, belgelendirmedeki hız ve karmaşık işlemlerin yokluğu gibi özellikleri nedeniyle faydalı modeller KOBİ’lerin ihtiyaçlarına uygundur. Patentin koruma şartlarını taşıyan bir buluş, faydalı model korumasından yararlanabileceği gibi patentin koruma şartlarını taşımayan, ancak yine de teknik alanda ilerlemeler sağlayan küçük buluşlar da faydalı model ile korunmaktadır.

Firmalar, yaptıkları Ar-Ge çalışmalarıyla, teknik alanda yararlı gelişmeler kaydetmektedir. Bu gelişmeler patent korumasının şartlarını karşılamayabilir. Pazardaki başarının anahtarı, tamamen yeni ürün geliştirmenin yanında, var olan ürünlerde değişikliklere gitmektir. Bu değişikliklerin düzeyi patent mevzuatında olduğu kadar yüksek tutulursa, yapılan bazı değerli çalışmalar korumasız kalacaktır. Kısacası, patent korumasının cevap veremediği bir grup buluş vardır ki, bunların da koruma altına alınması gerekir. Bu ihtiyacı karşılayacak olan ise faydalı model korumasıdır.

Faydalı model hakkı, tescilli bir hak olup teknik ve fonksiyonel buluşlarda sahibine tekel niteliğinde yetkiler verir. Faydalı model mevzuatı, teknik buluşları koruduğundan dolayı, ürünlerin dış görünümünü koruyan tasarım korumasından ayrılır. Tasarımlar, ürünün görünümü; patentler (ve faydalı modeller) ise ürünün çalışma prensibiyle ilgili kavramlardır. Patent ve faydalı model hukuku ürünlerin özgün üretim tekniklerini, tasarım hukuku ise ürünlerin özgün şekillerini konu alır. Hem faydalı model hem de tasarımlarda yenilik kriteri aranmakla birlikte bu iki koruma sisteminde yenilik kavramından tamamen farklı şeyler anlaşılmaktadır. Zira faydalı modellerde teknikteki yenilikler korunurken, tasarımlarda ürünün görünümündeki yenilikler/farklılıklar korunur. Bununla birlikte faydalı model ve tasarım koruması uygulamada zaman zaman birbirine karıştırılmaktadır.

Faydalı modeller, koruma şartları bakımından buluşun yeni olması, sanayiye uygulanabilir olması yönleriyle patente benzer. Ancak patentten farklı olarak faydalı modellerde, buluş basamağı (inventive step) şartı aranmat. Faydalı model hakkı, sahibine patent tipi bir koruma sağlar. Yani faydalı model koruması esasen patent hukukunun bir parçasıdır. Geleneksel olarak bu iki hak birbirine sıkı sıkıya bağlıdır. Gerçekten her iki hakkın konusu da buluşlardır. Bu nedenle bu hakları düzenleyen hükümlerin benzer olması da doğal karşılanmalıdır. Buna karşılık faydalı model başvurusundaki sürecin, köklü bir şekilde patentten farklılaştırılması, faydalı modellerin maliyetinin düşük olmasını ve tescil sürecinin de hızlı ve pratik olmasını sağlar. Bu da özellikle KOBİ’ler için büyük bir fırsata dönüşür.

Tasarım

Bugün endüstriyel ürünlerden el sanatlarına, teknik ve tıbbi cihazlardan saat ve mücevherlere, tekstilden modaya kadar birçok alanda tasarım vazgeçilmez hale geldi. Tasarım deyince akla ilk gelen ürünün süsü ve estetiğidir. Ancak modern anlayışa göre tasarım, estetik ile fonksiyonun evliliğidir. Bu çerçevede hukukumuzda estetik tasarımların yanında estetik nitelikte olmayan tasarımlar da korunur. Yeter ki, ortada farklı bir tasarım bulunsun.

Tasarım koruması bakımından kural olarak bir sektör sınırlaması da yoktur. Endüstriyel tasarımların yanında bir zanaat ve yine sanatsal değer taşıyan tasarımlar da korunur. Ayrıca el sanatlarının telif mevzuatı ile korunması, bunların tasarım mevzuatıyla korunmasına engel değildir. Yani hak sahibi, hem tasarım hem de telif yasasına dayanarak çoklu korumadan yararlanabilir (kümülatif koruma ilkesi).

Hukukçular ve tasarımcılar, tasarım kavramından farklı şeyleri anlıyor. Tasarımcılara göre tasarım, pazarda tespit edilen ihtiyacı en iyi şekilde karşılayacak ürünün planlanması eylemidir. Yani tasarımcılar bu terime, üretim sürecinin tamamını kapsayacak genişlikte bir anlam yükler. Tasarımcılara göre, ürünün görünümünün yanında yapısı, işlevi, dayanıklılığı, çalışma kolaylığı, güvenliği, ergonomisi ve çevreyle etkileşimi gibi birçok husus tasarım kavramına dâhildir. Buna karşılık hukuki bakımdan tasarım; bir ürünün tamamının veya bir parçasının çizgi, şekil, renk, biçim, doku, malzemenin esnekliği ve/veya süslemesi gibi insan duyularıyla algılanabilen çeşitli unsur veya özelliklerinin oluşturduğu görünümdür. Kısaca hukukçulara göre tasarım, bir ürün veya ürün parçasının görünümüdür. Tasarımcıların diliyle konuşacak olursak tasarım koruması neredeyse kabuk tasarımına indirgenmiştir.

Patent ve faydalı model mevzuatıyla sanayide elde edilen faydalı avantajlar/ilerlemeler korunurken, tasarım mevzuatıyla ürünlerin görünümündeki yenilikler/farklılıklar korunur. Diğer bir deyişle, patent ve faydalı model hukuku ürünlerin özgün üretim tekniklerini, tasarım hukuku ise ürünlerin özgün şekillerini konu alır. Demek ki tasarımlar, ürünün görünümü; patentler (ve faydalı modeller) ise ürünün çalışma prensibiyle ilgili kavramlardır.

Bir ürün hem tasarım, hem de patent (veya faydalı model) mevzuatının koruma şartlarını taşıyorsa, hak sahibi her iki mevzuata da dayanabilir (çoklu – kümülatif koruma ilkesi). Örneğin, bir Ferrari otomobilin görünümü tasarım mevzuatıyla korunur. Bu tasarımın, otomobile kazandırdığı airo dinamik yapı nedeniyle yakıt tasarrufu sağladığı düşünülsün. İşte tasarımın yakıt tasarrufu kazandırma özelliği, patent (ve faydalı model) mevzuatıyla korunur. Her iki korumadan da faydalanmak isteyen kişinin, hem tasarım hem de patent veya faydalı model belgesi alması gerekir. Uygulamada tasarımlar, patentten ziyade faydalı modellerle karıştırılıyor. Hatta eskiden faydalı model kavramı yerine faydalı tasarım terimi kullanılmaktaydı. Oysa tasarım, görünümü; faydalı model ise buluşu, yani fonksiyonu/işlevi konu alır.

Bazı tasarımlar, aynı zamanda telif yasasının koruma şartlarını da taşıyabilir. Bu durumda söz konusu tasarım, hem tasarım hem de telif mevzuatına göre eser olarak korumadan faydalanır (çoklu – kümülatif koruma ilkesi). Sözgelimi, bir vazo üzerine işlenen grafik tasarımı tasarım mevzuatı yanında, estetik nitelikteyse ayrıca güzel sanat eseri olarak da korunur. Tasarım sahiplerinin, tasarımlarını eser olarak koruyabilmesi kendilerine büyük avantaj sağlar. Zira tasarım mevzuatına göre bir tasarım maksimum 25 yıl korunurken; aynı tasarım telif mevzuatı kapsamında eser olarak tasarımcının hayatı boyu + 70 yıl süreyle korunur. Yine tasarım koruması için tescil zorunluluğu varken, eserler bakımından tescil gerekmez.